Հին քաղաքներին նվիրված ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2-րդ միջազգային համաժողովին հայկական պատվիրակության մասնակցության մասին (14-17 օգոսոս 2019 թ․)

Արտաշես Միքայելյան                            Մարտիկ Գասպարյան

ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի եւ Ռուսաստանի Արտաքին գործերի նախարարության հովանու ներքո, 2019 թվականի օգոստոսի 14-ից 17-ը, Ռյազանում, տեղի ունեցավ 2-րդ միջազգային համաժողովը նվիրված աշխարհի Հին քաղաքներին, ավելի քան 500 տարեկան։

Համաժողովին մասնակցում էին 500 պատվիրակներ եւ 1500 հյուրեր աշխարհի 55 հին քաղաքներից `35 երկրներից` Ռուսաստան, Հայաստան, Չինաստան, Հնդկաստան, Ճապոնիա, Հունաստան, Կիպրոս, Իտալիա, Ֆրանսիա, Իսպանիա, Գերմանիա, Վրաստան, Բելառուս, Աբխազիա, Հունգարիա, Բուլղարիա Եգիպտոս, Ալժիր, Իրան, Իրաք, Սիրիա, Լիբանան, Վիետնամ, Աֆղանստան, Թուրքմենստան, Տաջիկստան, Թուրքիա, Ադրբեջան, Ուզբեկստան, Ղազախստան, Ղրղզստան եւ այլ երկրներից, ինչպես նաեւ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի եւ դիվանագիտական ​​կորպուսի ներկայացուցիչներ 40 երկրներից:

Այսպիսով, աշխարհի 75 երկրների ներկայացուցիչներ մասնակցեցին Հին քաղաքների ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2-րդ միջազգային համաժողովին:

2-րդ համաժողովի հիմնական թեման թատրոնն էր, ինչպես նաեւ ճարտարապետությունը, կրթությունն ու մշակույթը:

Քննարկվել են հնագույն քաղաքների սոցիալ-մշակութային միջավայրի եւ պատմամշակութային ժառանգության ուսումնասիրության արդի հարցերը եւ հիմնախնդիրները, հին քաղաքի ճարտարապետությունն ու բնօրինակ միջավայրը, էկոլոգիան, մշակութային եւ կրթական զբոսաշրջությունը, հին քաղաքներում հարմարավետ քաղաքային միջավայրի ստեղծումը, հին քաղաքներում հարմարավետ քաղաքային միջավայր ստեղծելու խնդիրները, ինչպես նաեւ մատաղ սերնդին դաստիարակելու հոգատարության խնդիրները, վերաբերմունքը մշակութային ժառանգությանը եւ պատմական հիշողությանը:

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) պատգամավորները ակտիվորեն մասնակցեցին համաժողովի աշխատանքներին.

• Մարտիկ Գասպարյան – Հատուցումների եւ վնասի վերականգնման միջազգային անկախ իրավաբանական փորձագիտական ​​կենտրոնի նախագահ, Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի գիտական ​​խորհրդի անդամ,

Հայկական գիտական կենտրոնի (ARMAEN) նախագահ, Աշխարհի ժողովուրդների հոգեւոր համերաշխության միջազգային ակադեմիայի փոխնախագահ (MADENM), Ռուսաստանի Արվեստի ակադեմիայի պատվավոր անդամ, պրոֆեսոր:

2)         Արտաշես Միքայելյան — Ռուսաստանի Բնական գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս, պրոֆեսոր, Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) ֆինանսների եւ տնտեսագիտության մշտական ​​հանձնաժողովի նախագահ:

Համաժողովում ակադեմիկոս Մարտիկ Գասպարյանը պաշտոնապես հայտարարեց եւ տարածեց Հաշվարկման, վերլուծության, գույքագրման, հաշվեքննության, որակական (qualimetric) գնահատման եւ դատական փորձաքննության Միջազգային անկախ իրավական եւ գիտական կենտրոն հիմնադրելու մասին՝ Հայերի ցեղասպանության հետեւանքով հասցված նյութական եւ ոչ նյութական կորուստների վերականգման եւ փոխհատուցման համար:

Ինչպես նաեւ ներկայացվեց Արեւմտյան Հայաստանի Հանրապետության Մշակույթի նախարար Յուլիա Գյուլոյանի Բաց նամակը ուղղված ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի գլխավոր տնօրեն տիկին Օդրե Ազուլեին՝ Ադրբեջանի Հանրապետությունը որպես հյուրընկալող երկիր ընտրելու եւ Համաշխարհային ժառանգության կոմիտեի 43-րդ նիստը Բաքվում անցկացնելու անընդունելի փաստի վերաբերյալ։

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) պատգամավորներ `Արտաշես Միքայելյանի եւ Մարտիկ Գասպարյանի կողմից ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի հնագույն քաղաքների 2-րդ միջազգային համաժողովի մասնակիցներին տրվել են մանրամասն եւ հիմնավորված բացատրություններ Արեւմտյան Հայաստանի (Հայաստանի) քաղաքականության վերաբերյալ՝ մարդկության մշակութային ժառանգության պահպանման եւ զարգացման ոլորտում, ինչպես նաեւ անհերքելի փաստերի եւ փորձագիտական ​​իրավական գնահատականների հիման վրա` Մեծ Մերձավոր Արեւելքի բնիկ ժողովուրդների, հայերի, ասորիների, հույների, թալիշների, լեզգիների եւ այլ ժողովուրդների մշակութային ժառանգության նպատակային ոչնչացման եւ յուրացման փաստերը Թուրքիայի Հանրապետության եւ Ադրբեջանի Հանրապետության իրար հաջորդող կառավարությունների կողմից, որոնք մեղավոր են Արեւմտյան Հայաստանում, Կիլիկիայում, Օսմանյան կայսրությունում, Արեւելյան Հայաստանում, Արցախում (Լեռնային եւ դաշտային Ղարաբաղում), Նախիջեւանում, Արեւմտյան Կասպիում ` hայերի ցեղասպանությունն ու բռնագաղթը կազմակերպելու մեջ: Նրանք այդ ոճրագործությունները կատարել են նաեւ հույների, ասորիների, թալիշների եւ այլ ժողովուրդների նկատմամբ եւ որը շարունակվում է մինչ այսօր:

Ակադեմիկոս Մարտիկ Յուրիկովիչ Գասպարյանը 2-րդ համաժողովի լիագումար նիստերում ներկայացրեց հետեւյալ զեկույցները.

1) «Հայաստանի Գորիս քաղաքի թատերական կյանքը. բնական հուշարձանից` ստորգետնյա քարանձավային ամֆիթատրոնից մինչեւ այսօր»;

2) «Նկարիչների տեղը հայկական թատրոնի ավելի քան 2000 տարվա պատմության ընթացքում»:

(միեւնույն ժամանակ, աշխարհահռչակ նկարիչ Շմավոն Շմավոնյանի նկարները ներկայացվել են որպես ընծա քաղաքին ու շրջանին);

3) «Գորիս քաղաքի մշակութային ժառանգությունը` անցյալը, ներկան եւ ապագան »:

(«Հին քաղաքները եւ ժամանակակից մարտահրավերները» միջազգային ճարտարապետական ​​կոնֆերանսի շրջանակներում ՝ https://rounb.ru/uploads/userfiles/pdf/2019/mezhdunarodnaya-arhitekturnaya-konferenciya-programma.pdf);

4) «Հին քաղաքներում հարմարավետ միջավայրի ստեղծում. Լավ փորձեր»:

(Միջազգային երկխոսության ընթացքում. որոշ նախաձեռնություններ Հին քաղաքների 2-րդ միջազգային համաժողով ի համար Գորիսից՝ Գյորիսից մինչեւ 2018 թ. ԱՊՀ մշակութային մայրաքաղաք)

5) «Գորիսի մշակութային ժառանգությունը քաղաքակրթությունների աշխարհում»:

(Բաժանմունքային հանդիպումներ. Բաժին 1. «Հին քաղաքների պատմությունն ու մշակույթը պահպանելու նորարար եղանակներ»:

«Գորիսի մշակութային ժառանգությունը քաղաքակրթությունների աշխարհում»,

Թեմատիկ սեմինարներ, սեմինար 1. «Հին քաղաքների պատմության եւ մշակույթի պահպանման նորարարական ուղիներ»:);

6) «Ա. Բեկնազարովի «Զանգեզուր» ֆիլմի ստեղծման պատմությունը. Ըստ բնության երգիչ Աքսել Բակունցի «Զանգեզուր»ֆիլմի նույնանուն սցենարի, երաժշտությանը՝ Արամ Իլյիչ Խաչատրյանի»:

(ցույց տալով մի հատված, որը վերաբերում է Ռյազանին. ցարական բանակի զինծառայող Նիկիտան խաղում եւ երգում է բալալայկայի վրա այն մասին, որ սիրեցյալ Աննուտային կտանի իր հետ Ռյազան):

7) «Թուրմ« Հատապտղի թագուհուց» (կամ Գորիսի Կարահունջի թթի կարեւորությունը) եւ հայկական Գորիս քաղաքի բնակիչների ազգային ուտեստները:

(վեց կիլոգրամանոց տորթ-գիրք հայ վարպետ խոհարարների կողմից ձեռագիր մատյանի ոճով ձեւավորված), Սերգեյ Եսենինի խոսքերով. «Շահանե, դու իմ Շահանե») բոլոր պատվիրակություններին, «Հատապտուղների թագուհուց» թուրմերը Զանգեզուրի լանդշաֆտներով, գինու եւ թթու «Չեխտիտու» լանդշաֆտներով»: Շփումներ «Ռյազանի տարածաշրջանում միջազգային աշխատանքային օրերը» 2-րդ գործարար համաժողովի շրջանակներում):

Արտաշես Միքայելյանը եւ Մարտիկ Գասպարյանը 2-րդ համաժողովի ընթացքում կատարեցին հետեւյալ նվիրատվությունները․

1․ Ռյազանի Սերգեյ Եսենինի անվան պետական ​​համալսարանին;

2. Ս.Ա. Եսենինի Պետական ​​թանգարան-արգելոցին;
3. Ռյազանի Մաքսիմ Գորկիի անվան տարածաշրջանային համընդհանուր գիտական ​​գրադարանին (RNUB);
4. «Ժամանակակից Եսենինոլոգիա» ամսագրին;
5. «Եսենինսկու տեղեկագիր» ամսագրին,

հայ անվանի բանաստեղծ Տիգրան Արտաշեսովիչ Գրիգորյանի (ծագմամբ Գորիսից) գրքերը, ռուսերենից հայերեն թարգմանություններ ՝ Սերգեյ Եսենինի.

— Գրիգորյան Տիգրան, «Անմահության սիմֆոնիա»: Բանաստեղծություններ, պոեմներ, ուսումնասիրություն, թարգմանություններ, արձակ / Տ. Գրիգորյան: — Երեւան, «Զանգակ» հրատարակչություն, 2015, 324 էջ, հայերեն:

— Գրիգորյան Տիգրան, «Հավերժության ճանապարհին»: Բանաստեղծություններ, թարգմանություններ / Տ. Գրիգորյան. — Երեւան, Զանգակ — 97, 2007. — 120 էջ, հայերեն:

Արտաշես Միքայելյանը եւ Մարտիկ Գասպարյանը հանդիպեցին նաեւ Ռյազանի շրջանի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ, որտեղ քննարկեցին համայնքին հուզող հարցեր, խոսեցին իրենց գործունեության մասին:

Համաժողովի օրերին տեղի ունեցավ Հին քաղաքների ասոցիացիայի լիագումար նիստը, որը հանդիսանում է Հին քաղաքների ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի միջազգային 2-րդ համաժողով ի պաշտոնական միջոցառումը եւ որին մասնակցում էին աշխարհի 36 քաղաքների ներկայացուցիչներ:

Համաժողովի աշխատանքների հաջող կազմակերպման ու անցկացման գործում մեծ էր դերը Ռյազանի շրջանի կառավարության եւ անձամբ նրա ղեկավար Նիկոլայ Լյուբիմովի, ինչպես նաեւ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Ռուսաստանի Դաշնության հանձնաժողովի, արտաքին գործերի նախարարության եւ Ռուսաստանի Դաշնության մշակույթի նախարարության, ինչպես նաեւ Ռուսաստանի ճարտարապետների, դիզայներների, նկարիչների միությունների եւ թատերական գործիչների:

Արեւմտյան Հայաստանի Ազգային ժողովի (Խորհրդարանի) Մամուլի ծառայություն